Oficjalne zalecenia dotyczące zdrowego i prawidłowego poziomu tkanki tłuszczowej różnią się zarówno pod względem płci, wieku jak i rozmieszczenia w organizmie. W zależności od wieku zawartość procentowa tłuszczu u kobiet powinna wynosić 21–36%, a u mężczyzn 8–25%. Prawidłowy poziom tkanki tłuszczowej to niezbędna ilość tłuszczu do zdrowego funkcjonowania organizmu.
Prawidłowy poziom tkanki tłuszczowej w organizmie
Tkanka tłuszczowa kojarzy się z nadwagą i nieestetycznym wyglądem. Tłuszcz spełnia bardzo ważne funkcje w organizmie. Jest największym źródłem energii. Energię pochodzącą z tłuszczu można najlepiej uwolnić, będąc na diecie ketogenicznej. Tkanka tłuszczowa jest miejscem wielu procesów metabolicznych, w wyniku których powstają różne, biologicznie aktywne substancje jak ketony i hormony.
Ponadto tkanka tłuszczowa ma właściwości termoizolacyjne, dzięki czemu chroni organizm przed nadmierną utratą ciepła. Proces wytwarzania ciepła zwany jest termogenezą. Niewątpliwie tkanka tłuszczowa pełni ważne funkcje, jednak kluczową kwestię stanowi jej poziom i rozmieszczenie w organizmie.
Obowiązujące normy zawartości tkanki tłuszczowej są różne dla kobiet i mężczyzn i zmieniają się wraz z postępującym wiekiem. Generalnie kobiety mają więcej tłuszczu niż mężczyźni. Jest to naturalne zabezpieczenie przed nadmierną utratą energii podczas ciąży, porodu czy karmienia piersią. Poza tym tkanka tłuszczowa produkuje wiele hormonów pochodzenia lipidowego.
Z wiekiem następuje zwiększenie tkanki tłuszczowej. U kobiet jest to spowodowane zmianami hormonalnymi podczas menopauzy.
Zawartość procentowa tkanki tłuszczowej u kobiet
Wiek | Niski | Optymalny | Wysoki | Otyłość |
---|---|---|---|---|
20 – 39 lat | poniżej 21% | 21 – 33% | 33 – 39% | powyżej 39% |
40 – 59 lat | poniżej 23% | 23 – 35% | 35 – 40% | powyżej 40% |
Powyżej 60 lat | poniżej 24% | 24 – 36% | 36 – 42% | powyżej 42% |
Zawartość procentowa tkanki tłuszczowej u mężczyzn
Wiek | Niski | Optymalny | Wysoki | Otyłość |
---|---|---|---|---|
20 – 39 lat | poniżej 8% | 8 – 19% | 19 – 25% | powyżej 25% |
40 – 59 lat | poniżej 11% | 11 – 22% | 22 – 28% | powyżej 28% |
Powyżej 60 lat | poniżej 13% | 13 – 25% | 25 – 30% | powyżej 30% |
Co właściwie oznacza zawartość procentowa tłuszczu?
Procentowa zawartość tłuszczu jest miarą ilości tłuszczu w ciele. Ludzkie ciało składa się przede wszystkim z masy tłuszczowej, to znaczy tłuszczu ukrytego głównie pod skórą i wewnątrz jamy brzusznej.
Również w mięśniach znajduje się cienka warstwa tłuszczu. Wszystkie komórki są otoczone błonami pochodzenia tłuszczowego. Na procentową zawartość tłuszczu w organizmie składa się tylko tłuszcz zmagazynowany w tkance tłuszczowej.
Procentowa zawartość tłuszczu nie mówi jednak o tym, w którym miejscu jest tłuszczu najwięcej. Rozmieszczenie tłuszczu w organizmie ma ogromne znaczenie dla zdrowia. Tłuszcz zgromadzony w jamie brzusznej ogranicza prawidłową funkcję wewnętrznych organów, kiedy tłuszcz na udach i pośladkach jest całkowicie nieszkodliwy.
Ilość tkanki tłuszczowej zależy od budowy ciała. Zarówno niski jak i wysoki poziom tkanki tłuszczowej prowadzi do zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Powstawanie tkanki tłuszczowej jest wynikiem nieodpowiedniej diety. Zapasy tłuszczu pochodzą nie tylko z pokarmu zawierającego tłuszcz ale również diety obfitej w węglowodany. Nadmiar węglowodanów zostaje przekształcony w wątrobie w glikogen. Niezużyty glikogen zostaje zmagazynowany w tkance tłuszczowej w postaci kwasów tłuszczowych.
Niedobór tłuszczów może spowodować obniżenie libido, spadek testosteronu i zmniejszyć produkcję spermy u mężczyzn. U kobiet zaburzenia hormonalne związane z niedoborem tłuszczu objawiają się przede wszystkim utratą miesiączki. Poza tym kobiety mogą być narażone na utratę masy kostnej w wyniku niskiego poziomu estrogenu.
Pomiary tkanki tłuszczowej
W celu pomiaru tkanki tłuszczowej należy udać się do specjalisty. Popularną metodą pomiaru tłuszczu jest bioimpedancja elektryczna. Pozwala ona na określenie ilości nie tylko tkanki tłuszczowej ale również wody i masy mięśniowej. Inną metodą są pomiary fałd skórnych w określonych miejscach za pomocą fałdomierzy.
Prawidłowy poziom tkanki tłuszczowej zmienia się wraz z dietą i wiekiem. Warto kontrolować tkankę tłuszczową podczas odchudzania, aby sprawdzić czy dieta realnie usuwa nadmiar tłuszczu.