Dieta ketogeniczna i ketoza
Dieta ketogeniczna, inaczej dieta keto to dieta wysokotłuszczowa, w której głównym źródłem energii są ketony powstałe ze spalania tłuszczu w tkance tłuszczowej.
Warunkiem i jednocześnie wyznacznikiem stanu ketozy jest stężenie ilości ciał ketonowych we krwi. Ciała ketonowe (kwas 3-hydroksymasłowy, kwas acetooctowy i aceton) to produkty uboczne, powstałe w wyniku spalania wolnych kwasów tłuszczów.
Kiedy stężenie ketonów w organizmie jest powyżej 0,5 mmol/litr świadczy to, że znajdujemy się w ketozie.
Ketoza to stan, w którym następuje efektywne spalanie tłuszczu, które ułatwia odchudzanie.
Jak wejść w ketozę?
Proces wejścia w ketozę zależy od wielu czynników, a jednym z nich jest znaczne ograniczenie węglowodanów w diecie. Aby uzyskać stan ketozy zaleca się, aby spożycie węglowodanów ograniczone było do ok. 50 g dziennie.
Nawet jeśli ograniczymy węglowodany, to organizm potrzebuje czasu, aby nauczyć się korzystać z tłuszczów. Ten okres trwa średnio 30 dni. Z tym, że u jednych osób może nastąpić szybciej niż u innych.
Ograniczanie węglowodanów to dość restrykcyjny wymóg i wielu osobom, zwłaszcza na początku drogi do ketozy wydaje się to trudne. Trudności ze zmianą diety mają też osoby starsze, które wypracowały sobie już pewne nawyki żywieniowe.
Wówczas z pomocą mogą przyjść średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe – MCT (Medium Chain Triglicerydes).
Kwasy tłuszczowe MCT
Kwasy MCT występują naturalnie w pożywieniu w niewielkich ilościach. Nabiał zawiera ich około 12%. Znajdują się one także w maśle. Najwięcej MCT zawiera jednak olej kokosowy.
Cząsteczki kwasów tłuszczowych MCT zawierają od 6 do 12 atomów węgla. Są niewielkich rozmiarów, więc łatwo przemieszczają się w układzie pokarmowym i zamiast być uwalnianie do krwiobiegu są transportowane bezpośrednio z jelita cienkiego do wątroby. W wątrobie trójglicerydy MCT zostają przekształcone w związek chemiczny zwany beta – hydroksymaślanem, w skrócie BHB.
BHB to po prostu keton. Proces wchłaniania i przekształcenia MCT w BHB trwa niecałą godzinę. Kiedy BHB stężenie osiągnie swój szczyt oznacza to, że organizm jest w stanie ketozy. Mało tego, olej MCT przyspieszenia również spalanie innych kwasów tłuszczowych.
Tak więc organizm ludzki traktuje kwasy MCT jako źródło łatwo dostępnej energii, gotowej do dalszego przetworzenia bez konieczności magazynowania jej w tkance tłuszczowej.
Rodzaje olejów MCT
Kwasy tłuszczowe MCT różnią między sobą ilością atomów węgla w łańcuchu i one też decydują o właściwościach danego oleju MCT. Im dłuższy łańcuch węglowy, tym słabsze działanie ketogenne MCT. Logicznie, im krótsze łańcuchy, tym szybciej ulegają przekształceniu w energię i ketony.
Do najbardziej ketogennych olejów MCT należy kwas kaprylowy C8.
MCT C8 jest 18 razy silniejszy od oleju kokosowego. Nic dziwnego, bo C8 jest esensją MCT. MCT C8 jest także o wile silniejszy niż C10. Ma niemal dwa razy większą moc jeśli chodzi o tworzenie ketonów.
Poza właściwościami ketogennymi, MCT C8 ma silne właściwości prozdrowotne na układ pokarmowy, ponieważ hamuje nadmierny rozrost flory bakteryjnej, stabilizuje ciśnienie i zapobiega zapaleniu jelita.
Szukając zatem dobrej jakości olejów MCT należy zwrócić uwagę na 2 rzeczy:
- skład na etykiecie – czy zawiera więcej C8 czy C10. A może C12?;
- surowiec z jakiego został pozyskany olej MCT: z oleju kokosowego czy z oleju z ziarna palmowca (potocznie oleju palmowego).
Oleje MCT z oleju palmowego zwykle zawierają mieszankę C10 i C12. Te bowiem występują w surowcu w ponad 75%, więc z technologicznego punktu widzenia prościej i taniej je pozyskać. Nic dziwnego, że jest ich na rynku wiele. Są bardzo tanie.
Trudniej dostać czysty kwas kaprylowy z oleju kokosowego. A już naprawdę niewiele jest w sklepach olejów MCT z ekologicznego oleju kokosowego. Taki właśnie olej można nabyć od marki nutriprime.
Jaki olej wybrać?
Jeśli chodzi o formę produktów, to dostępne są one zwykle w formie płynnej lub sproszkowanej.
Oleje w postaci płynnej są dostępne jako czysty kwas kaprylowy (bądź oktanowy), a dobrym przykładem marki, która sprzedaje najlepszy olej MCT C8 jest www. nutriprime.
Nowością na rynku są oleje MCT w proszku. Te jednak także często różnią się składem i pochodzeniem. Są one także produkowane jako mieszanka oleju MCT z błonnikiem.
Wybierając olej MCT w proszku należy zwrócić uwagę na skład MCT.
Nutriprime dokładnie podaje zawartość kwasu C8 na etykiecie. Ich olej MCT w proszku ma go min. 70%. 30 % składu produktu to błonnik akacjowy.
Oba składniki pobudzają pracę jelit. Kwas kaprylowy pomaga skutecznie wchłaniać witaminy i minerały. Jego znaczenie dla osób będących na diecie lchf lub ketogenicznej jest ogromne. Przyspiesza ketozę, ale też trawienie innych tłuszczów przez co odchudzanie staje się bardziej efektywne. Reguluje hormony głodu.
Bardziej potentny 100% MCT w płynie jest przeznaczony dla osób, które mają zwiększone zapotrzebowanie na energię poprzez trening lub pracę umysłową.
MCT olej można dodawać do koktajli, granoli lub do dressingów do sałatek. MCT w proszku świetnie zagęszcza zupy, dzięki błonnikowi.
Olej MCT nie ma smaku ani zapachu, ale nadmierne spożycie może spowodować bóle brzucha i biegunki. Najlepiej samemu wypróbować jaką ilość MCT toleruje się. Poleca się spożycie od 2 do 3 łyżek dziennie.
Niewątpliwie MCT olej C8 jest prozdrowotnym suplementem, który warto wdrożyć do codziennej diety, zwłaszcza na dietach keto i lchf, gdzie może realnie pomóc w realizacji założonych celów żywnościowych: odchudzania, regulacji cukru we krwi, wsparcia pracy jelit.
Artykuł stworzony przy współpracy z Nutriprime.
