Cholesterol versus dieta ketogeniczna
Od ponad 30 lat trwa propaganda na ograniczenie tłuszczów w diecie ze względu na ich rzekomo negatywny wpływ na zdrowie. Od 30 lat propagowana dieta niskotłuszczowa zawiera produkty bogate w węglowodany, a jednocześnie odtłuszczone. Dominują w niej tłuszcze roślinne z ograniczeniem tłuszczów zwierzęcych, które do tej pory były uważane za główne źródło niezdrowego tłuszczu w tym cholesterolu.
Mimo zmniejszenia konsumpcji nasyconych tłuszczów pochodzenia zwierzęcego nastąpiła eksplozja fetmy niemalże na całym świecie. Zachorowalność na cukrzycę, miażdżydzę i choroby serca zwiększyła się niemal 10-krotnie. Nawet weganie, wegetarianie, czy osoby bez nadwagi cierpią na wyżej wymienione choroby. Co jest ich przyczyną? Większość lekarzy i dietetyków wciąż przypisuje przyczynę chorób serca i układu krążenia podwyższonemu poziomowi cholesterolu we krwi, wywołanym nadmiernym spożyciem tłuszczów. Jest to niemalże religijny dogmat bez naukowego uzasadnienia.
Naturalne tłuszcze to samo zdrowie
Stwierdzenie, że tłuszcze są przyczyną chorób jest dalekie od prawdy. To cukier jest źródłem dzisiejszych chorób. Badania naukowe, w których wprowdzona jest restrykcja spożycia węglowodanów (CRD – Carbohydrates restriction diet) wykazują zmniejszenie stężenia trójglicerydow (TG), LDL cholesterolu oraz podwyższenie HDL cholesterolu we krwi.
Rodzaje cholesterolu
Cholesterol jest związkiem należącym do tłuszczów. Tłuszcze nie rozpuszczają się w wodzie, więc reagują z hydrofilowymi związkami, które umożliwiają ich transport we krwi. W wypadku cholesterolu tę funkcję spełnia białko. Wyróżnia się dwa rodzaje cholesterolu w zależności od rodzaju białka jakie one wiążą, zły cholesterol -LDL i dobry cholesterol- HDL.
HDL – dobry cholesterol
HDL to lipoproteiny o wysokiej gęstości. Powodują obniżenie całkowitego poziomu cholesterolu we krwi poprzez jego transport do wątroby. HDL usuwa LDL- zły cholesterol ze krwi z powrotem do wątroby. W wątrobie LDL ulega metabolizmowi. Poziom HDL wyższy niż 60 mg/dl zapewnia najlepszą ochronę przed chorobami serca.
LDL – zły cholesterol
LDL uważany jest za główną przyczynę powstawania złogów blokujących przepływ krwi w tętnicach. Poziom LDL nie powinien przekraczać 100 mg/dl u osób chorych na cukrzycę i serce. Natomiast u osób zdrowych poziom cholesterolu może być nieco wyższy ale nie więcej niż 115 mg/dl.
Okazuje się, że cząsteczki LDL występuje w dwóch różnych rozmiarach. LDL-C cząsteczki są małe i charakteryzują się wysokim stężeniem cholesterolu. Małe LDL – C cząsteczki łatwiej przedostają się do krwioobiegu, gdzie utlenione i konsumowane przez makrofagi osiadają na krwionośnych ściankach tworząc tak zwane złogi. Badania naukowe wskazują, że osoby, u których stwierdzono małe cząsteczki LDL-C są trzykrotnie więcej narażone na choroby serca. Cząsteczki LDL-P, które są duże i rozrzedzone stanowią mniejsze zagrożenie dla organizmu. Standartowe badania cholesterolu biorą pod uwagę całość LDL bez zróżnicowania na LDL-C i LDL-P. Tego typu badania są drogie, ale bardzo potrzebne jeśli jest duże ryzyko zachorowalności na serce i układu krążenia.
Jak obniżyć poziom złego cholesterolu?
Ponieważ w organizmie ludzkim występują dwa rodzaje LDL jest istotne aby dostosować terapię do poszczególnych rodzajów. Wybór keto diety jest oczywiście najlepszym, najzdrowszym i najefektywniejszym sposobem na obniżenie złego cholesterolu we krwi.
Przed przystąpieniem do diety keto ważne jest skontrolowanie stężenia cholesterolu włącznie z dwoma rodzajami LDL. Będąc na diecie LC i LCHF już po upływie jednego miesiąca można zaobserwować pozytywne zmiany w stężeniu cholesterolu i trójglicerydów.
Wysoki poziom w cholesterolu we krwi jest na ogół wynikiem nieprawidłowej diety, prowadzącej do metabolicznych zaburzeń i zapaleń w organizmie. Pacjenci z tak zwanym zespołem metabolicznym charakteryzują się niskim HDL – dobrym cholesterolem, podwyższonym LDL-C i niskim LDL-P. Badania naukowe wskazują, że ograniczenie węglowodanów w diecie w naturalny sposób może obniżyć stężenie złego cholesterolu, przy czym zwiększyć HDL i LDL-P.
Mity na temat cholesterolu
Spożywanie pokarmów bogatych w cholesterol nie podnosi poziomu cholesterolu we krwi. Wciąż krążą mity, że nie należy spożywać za dużo jaj, bo podwyższają cholesterol. Jak jajko, które zawiera wszystkie składniki do prawidłowego rozwoju zarodka, nowego organizmu może jednocześnie być szkodliwe dla organizmu? Wręcz przeciwnie. Jaja podnoszą poziom HDL, który skutecznie obniża poziom LDL.
Kolejny mit brzmi: tłuszcze nasycone głównie pochodzenia zwierzęcego są niezdrowe, podnoszą poziom cholesterolu we krwi i zwiększają zachorowalność na serce i chorób układu krążenia. Od 1961 roku trwa propaganda, zachęcająca do wykluczenia nasyconych kwasów z diety i zastąpienia ich nienasyconymi kwasami tłuszczowymi pochodzenia roślinnego. Niestety i to tak do końca nie jest prawdą. Kwasy nasycone podczas obróbki termicznej są wciąż stabilnymi związkami. Natomiast kwasy nienasycone pod wpływem temperatury ulegają utlenieniu. Oczywiście wyciskane na zimno oleje i oliwy są zdrowe, pod warunkiem, że nie są wzbogacone o omega-6. Tłoczenie olejów na ciepło obniża ich właściwości zdrowotne. Poza tym mocno podgrzewane i wzbogacane w omega-6 oleje, oliwy czy margaryny przyczyniają się do zaburzenia równowagi między kwasami tłuszczowymi omega-3 i omega 6.
Zaburzenia równowagi kwasów tłuszczowych typu omega prowadzą do chronicznego zapalenia w organizmie, które między innymi może być przyczyną chorób serca i układu krążenia.
Dieta wysoko węglowodanowa jest najlepszą dietą na obniżenie poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Niestety nie. Dieta oczywiście pozwala na schudnięcie poprzez zmniejszenie ilości dziennie spożywanych kalorii, ale tylko nieznacznie poprawia cholesterol. Poziom trójglicerydów we krwi może pozostać na tym samym szkodliwym dla zdrowia poziomie. Dlaczego?
Cukier i skrobia to węglowodany, które szybko podnoszą poziom cukru we krwi oraz wydzielanie insuliny. Zaspokojenie głodu trwa niezbyt długo i organizm domaga się ponownego zasilenia. Węglowodany to niskoenergetyczne związki. Energia podczas spalania 1 grama węglowodanów wynosi około 4 kcal. Jest to mało w porównaniu do tłuszczów (ok. 9 kcal), który dodatkowo nie powoduje skoku insuliny. Doładowywanie organizmu węglowodanami na dłuższą metę powoduje ich odkładanie w postaci tkanki tłuszczowej. Tkanka tłuszczowa po prostu przybywa mimo zmniejszonej wagi! Oczywiście wzrasta lub pozostaje bez zmian stężenie LDL i TG we krwi. Z kolei dieta ketogeniczna prowadzi do bezpośredniego spalania tłuszczów poprzez ustabilizowanie poziomu cukru we krwi. Następuje wtedy intensywne spalanie istniejącej tkanki tłuszczowej. Dostarczone „nowe” tłuszcze w pożywieniu stanowią niezbędną energię potrzebną do trawienia tłuszczów. Poza tym tłuszcze trzymają głód w szachu. Biorąc pod uwagę wartość energetyczną tłuszczów, 9 kcal/gram jest to więcej niż dwa razy porównując do węglowodanów.
Spalanie tłuszczów poprzez zwiększoną konsumpcję tłuszczów wciąż wydaje się niemożliwe. Jednak restrykcja węglowodanowa jak wykazują badania jest jedyną dietą, która nie tylko obniża LDL i TG ale również zapobiega cukrzycy i nadwadze.
Źródło:
- https://academic.oup.com/ajcn/article/86/2/276/4633078 – Low-carbohydrate nutrition and metabolism.
- https://academic.oup.com/ajcn/article/90/1/23/4596906 – Long – term effects of a very-low-carbohydrate weight loss diet compared with an isocaloric low-fat diet after 12 mo.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1488852/ – Low carbohydrate diets improve atherogenic dyslipidemia even in the absence of weight loss.
- https://academic.oup.com/jn/article/136/2/384/4664306 – Carbohydrate restriction alters lipoprotein metabolism by modifying VLDL, LDL, and HDL subfraction distribution and size in overweight men.
- https://academic.oup.com/ajcn/article/83/5/1025/4649459 – Separate effects of reduced carbohydrate itake and weight loss on atherogenic dyslipidemia.